Honako sarreran Periodismo Humano ziber-hedabidearen analisia egingo dut. Interneteko kazeta nahiko berria da eta betiko hedabideen kontrapuntua dela esan genezake. Ziber-hedabidea izanik, ez dauka papaperezko bertsiorik. Helburua ez da eguneko albisteak ematea, baizik eta giza eskubideen inguruan sortu daitezkeen kontuez informatu. Beraz, gizakia du abiapuntu. Esan beharra dago, era berean, Periodismo Humano irabazi-asmorik gabeko hedabidea dela.ONARPEN-MAILA ETA AUDIENTZIA
Alexa web guneetako bisitak neurtzen dituen web orria da. Neurketa hau Alexa Toolbar deritzonaren bidez egiten du. Beraz, toolbar hau instalatuta dutenen artean egiten du neurketa Alexak. Datu horien arabera, ranking ezberdinak osatzen ditu Kaliforniako enpresak. Mundu mailako ranking-ean, Periodismo Humano 87442. postuan kokatzen du Alexak. Espainiako mailan, 2396. web gunea da. Honek esan nahi ez dela web orri bisitatuenen ligan jokatzen, agian ziber-hedabide jaioberria delako eta ez daukalako paperezko ordezkaririk. Alexaren datuen arabera, Periodismo Humano bi piko ditu: bata, 2011ko maiatzean (15M mugimenduaren mobilizazioen jarraiketarekin bat etortzen) eta abuztu bukaeran. OJD Interactiva datu-basean, aldiz, ez da agertzen.
INFORMAZIORAKO SARBIDEA
Gaztelera hutsezko hedabide honen atal nagusiak honakoak dira: Sociedad, Economía, Migración, Mujer, En Conflicto, Culturas, Cooperación eta, bereziturik, Enfoques eta Multimedia. Atal bakoitzak gai ezberdin baten inguruko informazioa eskaintzen du, aski argi egituratuta. Adibidez, Mujer atalean emakumeak protagonista dituen albiste, erreportai eta kronikak agertuko dira. En Conflicton, aldiz, munduko gatazka txikiak aurkituko ditugu. Enfoques atalean, beste ukitu bateko iritzi artikuluak irakurri ahal ditugu. Multimedian, batez ere, bideo-erreportaiak eta mikrodokumentalak ikusi ditzakegu, testu eta audio batzuez lagunduta. Egituraketa, esan bezala, nahiko argia eta antolatua da. Atalak, nire ustez, nahikoak dira, denborarekin beste batzuk gehitu ahal diren arren. Multimedia atalak garrantzi handiagoa izan beharko luke, Periodismo Humanoko sarrera bakoitzan multimedia izaera hori oso bermatuta badago ere.
Periodismo Humanoko bilaketa sistemak hitzen araberako bilaketa baino ez du egiten uzten. Argi dago dataren aldagaia sartzea idea hona litzatekeela, nahi den gaiari buruzko artikuluak aurkituz gain, interesatzen zaigun datan ere topatzea ahalbidetuko lukeelako.
Ziber-hedabide honek ez du aurreko edizioen artxiborik, kazeten edo beste ziber-hedabide batzuen bezalako eguneko edizioak ez dituelako jarraitzen. Artikulu bakoitzak data bat daukan arren, esan genezake Periodismo Humanok ez dituela eguneroko edizioak argitaratzen, baizik eta era jarraituan egiten duela. Horrela bada, hemeroteka ez da beharrezkoa. Hala ere, honek ez du esan nahi dataren araberako bilaketak baliagarriak ez liratekeela.
Ez dago web gunearen mapa ikusteko aukerarik. Atalak gutxi dira, baina, dudarik gabe, lagungarria litzateke.
Azaleko informazioetan ez dago azken gaurkotzearen ordua ikusterik, ez eta artikuluetan ere. Bai testuetan baita azalean ere eguna baino ez dugu ikusten. Autorearen gaineko informazioa, aldiz, agerikoa da: dataren eta lekuaren artean agertzen da, azalean eta testu nagusian. Kazetariaren izenean klikatzean, beren gaineko fitxa batera eroango gaitu web guneak. Han autorearen biografia eta e-maila ikusgai izango dutu, eta, izatekotan, baita bere blogaren helbidea eta Twitter kontuari linka ere. Berak idatzitako artikuluak ikusgai daude hemen.
Publizitatearen garrantzia eta lekua txikia da, goian esan dugun moduan, irabazi-asmorik gabeko ziber-hedabidea delako. Web orriaren goiko partean banner korporatibo bat ageri zaigu (hedabideari buruzko eta bazkideak irabazteko iragarkia; bazkideak irabazteko beste iragarki bat ere badago web guneko eskuineko partean), baina banner hau ezkutatzeko aukera ematen zaigu klik bakar batean. Periodismo Humano elkarte eta instituzio batzuk laguntzen dute. Beherago, elkarte hauen irudiak eta linkak ikusi ditzakegu. Ez dira iragarkiak, baina publizitatearen funtzioak egiten dutela esan dezakegu.
Ziber-hedabide honek RSS zerbitzua ahalbidetzen du, hau da, Google Reader bezalako irakurgailu batean albisteak jasotzeko aukera ematen du. Bi zatitan bananduta daude RSS kanalak: Secciones (lehen aipatutako 8 atal eta azala) eta Enfoques (7 autoreren iritzi artikuluak, izenez bereiztuta, eta hiru kanal berezi: Amnistía Internacional, Bottup, Greenpeace eta Médicos Sin Fronteras elkarteenak). "Euren berritasun guztiak" e-mailera jasotzeko posibilitatea dago, newsletter baten bitartez. Ez du, ordea, iPad, iPhone, Smartphone edo BlackBerry-etarako zerbitzu berezirik eskaintzen. Beraz, ez dago bertsio mobilik, web gunea gailu horien bidez ikusi daitekeen arren. Era berean, ez dago erregistratzeko aukerarik, eduki guztia doanekoa eta denok ikustekoa baita. Baina, lehen esan bezala, badago bazkide egiteko aukera.Lehen aipatu dugu autorearen profila ikusi ahal dela kazetariaren izenean klikatzean. Horrez gain, El Equipo saila ere badaukagu, web orriaren beheko partean. Hemen kazetari, kolaboratzaile, iritzi emale eta gizarte zibila deritzona osatzen duten guztiak ageri dira, biografia eta guzti. Izenean klikatzean bakoitzaren blogera edo artikuluen artxibora eroango gaitu. Gainera, berriemaileak eta kolaboratzaileak bideo batek aurkezten ditu. Ziber-hedabide hau ez da ezein komunikazio taldearena, beraz, ez dago hori buruzko informaziorik. Ageri zaigu, ordea, hedabideari berari buruzko azalpena, Qué es periodismohumano.com atalean.
EDUKI INFORMATIBOA
Periodismo Humanon ez dago azken orduko albisteen atalik, orokorrean, azken orduko albisteak ez daudelako. Agian, momentu batean sortu daitezke, baina esan dezakegu albiste eta erreportai sakonak jorratzen dituela Periodismo Humanok.
Urriaren 26ko albisterik nabarmenduarena, dudarik gabe, honako titularra duena da: La fábula del jugador de fútbol y otros cuentos de terror de Bahréin. En portada zintapean sailkatuta dago, eguneko albiste garrantzitsuenari ematen zaion maila, hain zuzen. Lehen mailan, autorearen fitxara eta iruzkinetara garoazen estekak baino ez daude. En conflicto sailaren barruan kokatzen den albiste honen testuan, bigarren mailan, 13 esteka daude, denak txertatuak. Horietako 3 baino ez dira barruko loturak. Beste guztiak kanpokoak dira, eta honako webetara eramaten gaituzte: angry arabiya-ren Twitter profila, ElMundo.es, change.org, BCRH (2 lotura: hau eta beste hau), Amnesty International, HRW, The Arabic Network
For Human Rights Information, Bahrain Youth Society For Human Rights eta alakhbar english. Ikusten denez, GKEak, giza eskubideen inguruko informazio orriak, sinadurak jasotzeko orriak, beste hedabideak edo sare sozialak dira lotutako web guneak. Barruko hiru loturek eta kanpoko gehienek informazioan sakontzeko helburua dute, bai eta iturriak aipatzeko (Twitter-ekoa, adibidez). Helburu interaktiboa aurki dezakegu change.org-n, eskakizun bat sinatzeko lotura delako.Har dezagun garrantzian hurrengo artikulua. Titularra hauxe da: "Los cristianos de Siria somos uno con nuestros hermanos musulmanes". Emakume siriar anonimo baten hitzak dira. Ez da albistea; elkarrizketa da. Gainera, blog batean argitaratutako artikulua da (Alianzas blogean, hain zuzen). Ikusten dugunez, blogetako sarrerak azalean lekua dute. Elkarrizketa denez, loturak ohi baino gutxiago dira: 3 bakarrik, denak testuan txertatuak. Lehenengoa kanpoko lotura da, iturriak aipatzeko erabiltzen dena. Bigarrena barruko lotura da: Periodismo Humanoko azalera garoaz, ziber-hedabidearen izena aipatzen denean. Hirugarrenak, kanpoko lotura ere bai, informazioan sakontzeko helburua dauka.
Ez dago erreportaiei eskeinitako atalik. Baina, hala ere, azalean baliokide batzuk aurkitzen ditugu: En el camino (Hego Amerikako inmigrazioari buruz) eta Desentrañando Colombia (Kolonbiako gerrillaren inguruan). Batean zein bestean, bideoak ikusteko eta testua irakurtzeko aukera daukagu, microwebgune baten itxurarekin.
Lehen esan dugunez, Multimedia deituriko atala dauka ziber-hedabideak. Bideoak eskaintzen ditu, testuez lagunduta. Beraz, hipermedia produktuak eskaintzen dituela esan dezakegu, multimedia baino, media guztiek ez daudelako integratuta.
INTERAKTIBOTASUNA ETA PARTE-HARTZEA SUSTATZEKO ERRAMINTAK
Periodismo Humanok zenbait blog eskaintzen ditu, esaterako: El minotauro anda suelto, Toma la palabra edo Alianzas. Bakoitzak autore bati dagokio eta Enfoques sailaren barruan aurkitzen dira. Mota honetakoak 12 dira guztira. Baina, hemen ere beste bi motako blogak topatu ditzakegu: Sociedad civil (Amnistía Internacional, Greenpeace, Bottup eta Médicos Sin Fronteras elkarteen blogak) eta De referencia (zenbait autoreren kanpoko blogak, Guerra eterna, Quilombo eta Enrique Meneses kasu). Beraz, ziber-hedabidearen beraren autoreak irakurriz gain, euren aukeraketa ere eskura daukagu Periodismo Humanoren blogen atalan. Azkenik, P+DH daukagu, erredakzioaren bloga, hedabideari berari buruzkoak argitaratzeko. Ez dago, baina, erabiltzaileek blog bat sortzeko aukerarik.
Web 2.0 erremintei dagokionez, Periodismo Humanok sarrerak honako sareen bidez zabaltzea eskaintzen du: Facebook, Meneame, Digg, Twitter eta Bitacoras. Horretaz aparte, ziber-hedabideak Facebooken orrialdea eta Twitter-en profila sortuta dauzka. Lehen aipatu dugun bezala, erabiltzaileak sarrera guztiak RSS bidez ere jarraitu ahal ditu.Ziber-hedabidearen izaerari jarraiki, irakurlearekiko interaktibotasuna bultzatzen da. Horrela, erabiltzaileek iruzkinak plazaratu ditzakete. Ez da erregistrorik behar iruzkinak idazteko, baina iraingarriak ezabatuko direla ohartarazten da. Ez dago albisteak bozkatzeko aukerarik ezta, ondorioz, albisteen sailkapenik ere. Web orriak ez du eskaintzen helbide elektronikoz sarrerak bidaltzeko aukerarik. Ez dago, era berean, inprimatzeko aplikazio berariazkorik edo baimen espezifikorik, edozein albiste inprima daitekeen arren, noski.
Autorearekin harremanetan jartzea errazten du Periodismo Humanok, bakoitzaren helbide elektronikoa izenan klikatzean lortu daitekeelako.
Foro edo txatei dagokienez, ziber-hedabide honek ez ditu zerbitzu hori eskaintzen. Inkesta digitalik ere ez ditu antolatzen. Esan dugunez, ez dago albiste irakurrien edo bozkatuen zerrendarik.
ZIBER-HEDABIDEA HOBETZEKO PROPOSAMENAK
Nire ustez, Periodismo Humanok erabiltzailearekiko interaktibotasuna nahiko bultzatzen du. Batez ere Facebook eta Twitter sare sozialetan, ez dutelako promozio hutsarako erabiltzen, baizik eta harreman hori benetan estutzeko. Aktiboak dira, gainera. Erabiltzaileak informazioa jasotzeko eta hedabideak zabaltzeko bide oso eraginkorrak dira sare sozialak.
Web gunearen diseinua erreza eta erakargarria da. Hala ere, edukia da ziber-hedabide honen gakoa. Edukia lantzen du gehien Periodismo Humanok eta, alde horretatik, bikain egiten du. Gainera, eduki hau hipertestualitatearen bidez jorratzen du. Hipermediatasuna ere aski landuda dago ziber-hedabide honetan, kronika honetan argi ikusten denez.
Hala eta guztiz ere, aldatzeko gauzak ere badaude. Esaterako, sarrerak dataren arabera ikusteko aukera, begi kolpe batean data ikustea aproposa delako zenbait bilaketetan. Ziber-hedabideak eguneroko edizioa ez duen arren, hemeroteka bezalako atala egingarria iruditzen zait. Periodismo Humanok ez daukan hainbat gauza, aldiz, ez zaizkit oso erabilgarriak iruditzen kasu honetarako, hala nola, txatak, foroa edo albisteak bozkatzeko aukera.
Edukia hobetzeko bidean, hau baita kazeta digital honen indargunea, multimediatasunari garrantzi handiagoa emango nioke, eduki benetan multimediak sortuz. Multimedia atala interesgarria da oso, hedabide honek dokumental batzuk ere egin dituelako, baina jorratzen dituzten gaiei buruzko infografia edo erreportaje guztiz muldimediak oso baliagarriak izan daitezke.
